Samenvatting met aanvulling door de SPOTWATCH redactie van het artikel van Birte Govarts, Libelle, Juli 2025
In België kregen vorig jaar 50.000 mensen de diagnose huidkanker. Experts voorspellen dat dit aantal de komende twintig jaar nog vervijfvoudigt. We staan voor een tsunami aan huidkanker, maar we kunnen die golf nog temperen. Mits we slimmer omgaan met zonlicht én nieuwe technologieën zoals SPOTWATCH omarmen.
Huidkanker: de meest voorkomende kanker, maar lang niet altijd dodelijk
“Huidkanker is de meest voorkomende kanker in België,” zegt dermatoloog Dagmar Ostijn. “Maar we moeten wel nuanceren: slechts vijf procent van de huidkankers is melanoom, de gevaarlijkste vorm die kan uitzaaien en dodelijk zijn als hij te laat ontdekt wordt. De overige negentig procent zijn non-melanomen. Die woekeren lokaal, veroorzaken soms pijnlijke wonden, maar zaaien doorgaans niet uit.”
Toch zijn zelfs die ‘minder gevaarlijke’ huidkankers niet onschuldig. Plaveiselcelcarcinomen, een subgroep van non-melanomen, kunnen in zeldzame gevallen uitzaaien. “Hoe dan ook: vroegtijdige opsporing blijft cruciaal,” benadrukt Ostijn.
De zon als grootste boosdoener
Volgens Ostijn zijn zonlicht en genetica de twee belangrijkste oorzaken van huidkanker. “Hoe meer je blootgesteld bent aan UV-stralen, hoe groter het risico. En net zoals bij roken is dat risico cumulatief: elke verbranding, hoe klein ook, telt mee.” Ze wijst op de rol van levensstijl: “We leven langer, reizen meer en vinden een gebruinde huid mooi. Dat zijn evoluties die zich vertalen in cijfers.”
Een kwart van onze blootstelling aan zonlicht gebeurt al vóór ons achttiende levensjaar. “Daarom is het zo belangrijk om kinderen en jongeren van jongs af aan correcte gewoonten aan te leren. Bescherm jezelf tegen de zon zoals je je tanden poetst – als dagelijkse reflex.”
“Smeren helpt, maar is niet genoeg”
Zonnecrème blijft volgens Ostijn belangrijk, maar moet in het juiste perspectief geplaatst worden. “Het grootste misverstand is dat zonnecrème volledige bescherming biedt. Studies tonen aan dat mensen gemiddeld slechts een derde van de aanbevolen hoeveelheid gebruiken. En sprays, poeders of mists zijn nog minder effectief.” Haar advies is duidelijk:
- Blijf uit de zon tussen 11 en 15 uur
- Draag beschermende kleding en een hoed
- Zoek de schaduw op
Gebruik zonnecrème mét bescherming tegen zowel UVA als UVBDagelijkse bescherming is essentieel, ook op een bewolkte dag of onder een parasol. “Uv-stralen weerkaatsen op water, zand en zelfs beton, en ze dringen door glas. Zelfs als je niet direct in de zon ligt, kan je huid beschadigd worden.”
SPOTWATCH: snellere screening dankzij technologie
Naast gedragsverandering ziet Ostijn veel potentieel in technologische oplossingen. Ze verwijst expliciet naar SPOTWATCH, een Belgische innovatie die gebruikmaakt van 3D-bodymapping en artificiële intelligentie om verdachte vlekken op te sporen.
“SPOTWATCH maakt een volledige bodyscan in enkele seconden. Het toestel markeert afwijkende vlekken, waarna een dermatoloog de beelden nakijkt. Je kan zelf een afspraak maken via de website van SPOTWATCH in één van de drie vestigingen, wat een zinvol alternatief kan zijn voor een consult bij de dermatoloog. Voor mensen die een hoog risico lopen op huidkanker kan het aanvulling zijn op een dermatologisch consult. “De combinatie van AI en een SPOTWATCH dermatoloog die het resultaat van de scan controleert, is de sterkte van het concept.” aldus Ostijn.
Van preventie tot behandeling: hoopgevende evoluties
Tot slot wijst Ostijn op de medische vooruitgang. “Melanomen worden nog steeds chirurgisch verwijderd, en indien nodig volgt er een scan of aanvullende behandeling. Maar waar vijf jaar geleden uitzaaiingen vrijwel fataal waren, biedt immunotherapie vandaag nieuwe perspectieven. De vijfjaarsoverleving ligt inmiddels boven de 90%. Dat is een enorme stap vooruit.”
Conclusie: bescherm jezelf, vertrouw op expertise
De boodschap is helder: “Je huid is je grootste orgaan en beschermt je elke dag. Geef iets terug door haar ook te beschermen. Gebruik je gezond verstand, leer je kinderen goede gewoontes aan en houd je eigen vlekjes in de gaten. Dat kan bijvoorbeeld bij SPOTWATCH. Huidkanker vermijden of vroeg opsporen is geen kwestie van geluk, maar van kennis en actie.”